{ "title": "Safra Kesesi", "image": "https://www.safra.gen.tr/images/safra-kesesi-9538.jpg", "date": "19.01.2024 09:34:49", "author": "Selen Karadeniz", "article": [ { "article": "Safra kesesi, karında üst tarafta bulunan, karaciğerin altındaki armuda benzeyen bir organdır. İşlevi karaciğerde üretilen safrayı biriktirme, konsantre ederek safra yollarından bağırsağa akmasını sağlamaktır. Vücudumuz için safra yağların sindirilmesinde, emiliminde oldukça önemlidir. Safra içeriğindeki kolesterol ve diğer pigmentlerin çökelmesi taş oluşumuna yol açar. Bu durumda safra kesesi rahatsızlığı ortaya çıkar. Taşlar farklı büyüklüklerde olup, genellikle kolesterol taşlarıdır. Normalde röntgende görünmemelerine rağmen, ağrıya yol açarak rahatsızlığa neden olurlar.

Safra kesesi taşı oluşumu bakımından toplumda 20-60 yaş aralığında kadınlar erkeklerden 3 kat fazla riskli konumdadır. Bunun dışında çok doğum yapmış olanlarda, fazla kilolu olanlarda, yaşın etkisiyle ve gebelik sürecindeki hormonal değişimler yüzünden yağ ve kolesterol dengesinin değişmesiyle safra kesesi taşları daha fazla görülebilir. 60 yaşından sonra taş oluşumlarının görülme riski %10-20 seviyesinde görülür.

Safra kesesi rahatsızlıklarının neden olduğu şikâyetler

Ağrı olması: Üst karın bölgesinde oluşan ağrı sırt ve omuzlara yayılabilir. Ağrıya büyük çoğunlukla bulantı ve kusma eşlik eder. Ağrının ortaya çıkışı genellikle yemek sonrasında safra kesesinin kasılmasıyla meydana gelir. Kasılmayla taş safra kesesi boynuna kayarak, bu bölgede sıkışır ve ağrıya yol açar. Bu birkaç saat sürebilir. Safra yollarına yerleşen küçük taşlarda ağrı sebebidir. Ayrıca idrarın koyulaşması, dışkı renginin açılması gibi etkilerde görülebilir. Taşla birlikte iltihap olursa, hastada yüksek ateş, üşüme ve titreme olabilir. İleri yaşlarda etkiler daha azdır.

Sarılık: Safra yollarına gelmiş olan taşlar, burada safranın akışını engelleyerek, göz aklarında, ciltte sararmaya, dışkı renginde değişime, idrar renginde koyulaşmaya yol açabilir. Bu tıkanma sarılığı olarak tanımlanır. Nedeni safradaki billuribinin kana karışmasıdır.

Pankreatit: bu rahatsızlık safra kanalını tıkayan taşların buradan ilerlemesi ve pankreas kanalını tıkamasıyla oluşur. Karında orta ve üst bölümde kuşak tarzı ağrıyla karakterize olup, ağrı yanları da etkiler. Eğer tedavi edilmezse, hasta yaşamını yitirebilir.

Besinlere tahammülsüzlük: Hastalarda kızartmalara, lahana, tavuk, karnabahar, turp, hindi derisi gibi besinlere karşı tahammülsüzlük oluşabilir. Bununla birlikte bulantı ve kusma olması, hazımsızlık çekilmesi, şişkinlik olması gibi belirtilerde olabilir.

Safra kesesi rahatsızlığı nasıl teşhis edilir?

Hastalardaki yakınmalar değerlendirilerek, fiziki muayenesi yapılır. Bunun yanında safradaki taşların ultrasonla görüntülenmesi kesin tanının yapılmasını sağlar. Bu sayede safradaki taş ve çamur kesin bir şekilde görülür. MR ve BT tetkikleri de iltihabı, safra yollarına inen taşları belirlemeye yardımcı olur.

Safra kesesi hastalıkları tedavisi nasıl yapılır?

Taş oluşumları yakından izlenerek, şikâyetler tespit edilir. Geçmeyen yakınmalar varsa, laparoskopik kolesistektomi yardımıyla safra kesesi çıkarılır. Bu tedavide karında açılan deliklerden kamera yardımıyla safra kesesi alınır. Hastalar bu operasyondan sonra 24-48 saat içinde taburcu edilebilir. Bu yöntem açık cerrahiye göre daha kolaydır. Ancak bununla çözümlenemeyen sorunlarda açık cerrahi girişim uygulanabilir. Sağlığı anesteziye uygun olmayanlarda, safra taşları kırılarak, eritilerek yok edilir. Ancak bu yöntemin uygulanması için, taşların sayılarının uygun olması, kolesterol taşı olması, büyüklüğü önemli olduğu kadar, safra kesesindeki kasılma yeteneğinin bozulmamış olması aranır. Bunlarda sorun bulunmazsa, taşlar ses dalgalarıyla kırılarak, ardından eritilip yok edilir.
" } ] }