İltihaplı Safra Kesesi, tıp dilinde kolesistit olarak adlandırılır. Akut ve kronik olmak üzere iki çeşidi vardır.

Akut kolesitit nedenleri: Taşlara bağlı tıkanma en sık nedendir. Az oranda tifo, kolajen vasküler hastalıklar, sistik arter trombozu olabilir. Duktus sistiksun taşla tıkanması sonucunda inflamasyon gelişir. Enflamasyondan sorumlu tutulan maddeler lisolesitin, PAF ve safra tuzlarıdır.

Klinik tablo: Kadınlar daha çok etkilenir, genelde 40 yaş üstünde sıktır. Akut ataklar genellikle kolelitiazis veya kronik kolesistit hikayesi veren kişilerde gözlenir. Akut semptomlar sıklıkla ağır ve yağlı yemeği takiben ortaya çıkar. Sağ üst kadran ağrısı sırta ve sağ omza vuran tarzda bilier kolik ağrıları vardır, ancak bu ağrılar geçmez. Hastanın ateşi vardır ve şiddetli kusma olabilir. İştahsızlık genelde görülür. Fizik incelemede sağ üst kadran hassastır, Murphy bulgusu (+) olabilir. Murphy bulgusu, sağ üst kadran derin palpasyonunda hastanın solunumunun inspiriumda durması şeklinde tanımlanır ve akut kolesistit için tipiktir. Şişmiş safra kesesi ele gelebilir, sarılık eşlik edebilir. Ayırıcı tanıda peptik ülser perforasyon veya penetrasyonu, pankreatit, hepatit, apandisit, sağ bazal pnomoni, kalp krizi, zona, zoster düşünülmelidir.

Tanı: Lökositoz vardır, bilirubin ve ALP yüksekliği de eşlik edebilir. Amilaz da yükselebilir. EKG ve akciğer grafisi ayırıcı tanı için gereklidir. Ultrasanografi ilk yapılması gereken tanı aracıdır ve en etkili yöntemdir. HIDA ve PIPIDA sintigrafisi nadiren uygulanır ve akut kolesistitte en güvenilir yöntemdir.

Tedavi: Akut kolesistit düşünülen hastada intra venöz sıvı replasmanı, antibiyotikler ve ağrı kesiciler verilmelidir. Akut kolesistitin kesin tedavisi kolesistektomidir. Laparoskopik kolesistektomi tercih edilen bir yöntemdir. Günümüzde erken yaklaşım tercih edilir, semptomlar ortaya çıktıktan 48 - 72 saat içerisinde hasta ameliyat edilir. Genel anestezi alamayacak hastalara lokal anestezi ile kolesistostomi yapılır.

Akut kolesistit komplikasyonları:

• Perikolesistik apse: En sık görülen komplikasyon budur.
• Safra kesesi ampiyemi: Safra kesesi içindeki safranın enfekte olmasıdır.
• Safra kesesi gangreni: Safra kesesi duvarının dolaşımı bozulmuştur.
• Safra kesesi perforasyonu
• İnternal bilier fistül
• Amfizematöz kolesistit
• Kolanjit

Kronik Kolesistit