Safra

Safra, bir karaciğer salgısıdır. Yağlar sabunlaşdıktan, sindirilmesini sağlar. Daha sonra safra kesesi adı verilen bir kesede birikir ve sonunda bağırsağa dökülür. Safra sıvısı vücutta kilogram başına, 16 mililitre düşer. Safra sıvısının %97lik kısmı sudur. Geriye kalanları ise; safra asitleri, elektrolitler, safra tuzları, bazı enzimler ve karaciğerdeki zehri önleyen bazı maddeler oluşturur. Safra karaciğerde bulunduğu zaman, akıcı ve açık renklidir. Daha sonra safra yoluyla safra kesesine dolarken, kıvamı koyulaşır ve tadının da acılaştığı hissedilir. Bağırsaklara yağlı bir besin geldiği zaman safra kesesi kasılır ve safra bağırsaklara dökülür. İnce bağışta bulunan yağlar, yağ asitleri tarafından parçalanırlar. Yağ asitleri ince bağırsakta bulunan kalsiyum tuzlarıyla birleşip, kalsiyum sabunları oluştururlar.

Daha sonra da safra asitleri, bu sabunları parçalayıp yağların bağırsaktan emilmesine de etkili olur. Safra kesesinin en önemli görevi yağların sindirilmesidir. Herhangi bir sebepten dolayı bağırsağa akmaz ise kana karışıp sarılık oluşturur.

A, B ve C olmak üzere 3 tür safra sıvısı vardır. A safrası on iki parmak bağırsağına giden ilk safadır. Berrak ve altın renkli olup ana safra kanalında birikir. B safrası, safra kesesinde birikir. Koyu renkte ve 30-40 cm kadardır. C safrası küçük safra yollarından gelen, en son safradır. Dakikada 2-3 cm'ye kadar akar.

Safra sindirim olayında çok önemli bir yere sahiptir. Safra sıvısında bulunan safra tuzları, besinlerle beraber ince bağırsağa gelen yağların üzerine yapışır ince parçalar haline getirir ve yağların sindirilip emilmesini sağlar. Bu emilme işleminde A, K, D ve E vitaminleri de emilir. Safra tuzlarının %90lık kısmı karaciğere gelip tekrar sindirimde kullanılır.

Safra karaciğerin hücrelerinde oluşur ve küçük kanalcıklara dökülür. Bu kanallar birleştiğinde toplayıcı kanallar oluşur. Toplayıcı kanallarda birleşip sağ ve sol safra yollarını oluşturur. Bu iki kanalda ana safra yolunu oluşturur. Dikkat edildiğinde çok muntazam ve harika bir sistem olduğunu göreceksiniz. Karaciğerden gelen safranın çoğu, safra kesesinde bazı farklılıklara uğrar. En önemli farklılık ise yoğunluğunun artmasıdır. Sindirim olayı gerçekleşirken, safra kesesi kasılıp içinde bulunan safrayı ince bağırsağa akıtır.

Safrayla ilgili rahatsızlıklarda bulantı, ateş, şişkinlik, gaz, kusma ve ağrı gibi bazı şikâyetler oluşabilir.